Aanleiding, feiten, context

Verschillende Vlaamse gemeenten kampen met (oneigenlijke) "dagbladwinkels" die verdoken nachtwinkels zijn (noot: het is bekend dat het eigen gemeentelijk reglement op nachtwinkels bepaalt dat deze open zijn tussen 18u en 24u).

Dergelijke (oneigenlijke) "dagbladwinkels" spelen dan handig in op een wettelijke afwijkingsmogelijkheid op het standaardregime inzake openingsuren, waardoor zij de ganse nacht open kunnen zijn.

Omdat het niet uitgesloten lijkt dat het fenomeen weldra ook in Riemst zou kunnen opduiken, is het aangewezen om proactief een eigen gemeentelijk reglement aan te nemen met nadere voorschriften, waardoor het gehele economische gebeuren op ordentelijke wijze gereglementeerd blijft.

Dit reglement is enkel van toepassing op dergelijke oneigenlijke "dagbladwinkels", die willen afwijken van de standaard sluitingsuren, zijnde:

voor 5 uur en na 20 uur;

voor 5 uur en na 21 uur op vrijdag en de werkdagen die aan een wettelijke feestdag voorafgaan. Als de wettelijke feestdag een maandag is, dan mag de winkel de zaterdag daarvoor tot 21 uur openblijven.

Met andere woorden, deze verordening reglementeert enkel dagbladwinkels die open zijn tussen 20u/21u 's avonds en 5u 's morgens. Dagbladwinkels die gesloten zijn tijdens deze avond- en nachturen (en dat is momenteel het geval voor alle echte dagbladwinkels op het grondgebied van Riemst) vallen niet onder dit reglement.

Dit reglement zorgt ervoor dat dergelijke oneigenlijke "dagbladwinkel" die wil afwijken van de standaard openingsuren genoodzaakt zal zijn om een gemeentelijke vergunning aan te vragen volgens het specifieke regime voor Riemst. Heel specifiek zal zo'n winkel enkel mogen gelegen zijn aan de steenwegen en enkel mogen openen tot 22u maximaal. Riemst houdt er inderdaad aan om geen nachtopening te hebben op het grondgebied (het weze herhaald; een nachtwinkel in Riemst is maar open tot 24u maximaal). Of om het nog met andere woorden te zeggen: deze verordening is nodig en ook wettelijk mogelijk om ervoor te zorgen dat er tussen 24u en 05u geen achterpoortjes zijn om in Riemst een nachtwinkel uit te baten.

Er is daarbij voor deze categorie van dagbladwinkels met afwijkende openingsuren ook een belasting, naar analogie met de politieverordening omtrent de uitbating van nachtwinkels. De motivering hierachter is precies dat dagbladwinkels die buiten de reguliere sluitingsuren open zijn, via de wet op de openingsuren, in werkelijkheid fungeren als nachtwinkel.

Juridische gronden

Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017, en latere wijzigingen;

Decreet van 26 maart 2004 betreffende openbaarheid van bestuur, en latere wijzigingen;

De wet van 29 juli 1991 over de uitdrukkelijke motiveringsplicht van bestuurshandelingen en latere wijzigingen;

De beginselen van behoorlijk bestuur en in het bijzonder het gelijkheids- en

transparantiebeginsel;

De wet van 10 november 2006 betreffende de openingsuren in de handel, het ambacht en de dienstverlening;

De wet van 29 januari 1999 tot wijziging van de wet van 24 juli 1973 tot instelling van een verplichte avondsluiting in handel, ambacht en dienstverlening;

De politieverordening van 10 februari 2020 houdende bepaling van de Gemeentelijke Administratieve Sancties;

De sanctionering van administratief strafbaar gemaakte overtredingen zoals bepaald in de wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties;

Dagwinkels (specifiek dagbladhandels) die onder de reguliere openingsuren via de wet op de openingsuren vallen worden niet behandeld in dit reglement;

De reguliere openingsuren via de wet op de openingsuren van 10 november 2006 zijn:

●        Tussen 5 uur en 20 uur;

●        Tussen 5 uur en 21 uur op vrijdag en de werkdagen die aan een wettelijke feestdag voorafgaan. Als de wettelijke feestdag een maandag is, dan mag de winkel de zaterdag daarvoor tot 21 uur openblijven.

In dit reglement worden de 'verdoken nachtwinkels' behandeld; verdoken nachtwinkels zijn dagwinkels die gebruik maken van de afwijkingsmogelijkheid binnen de wet op de openingsuren en daardoor in principe 7/7 24/24 h open kunnen zijn.

Rekening houdend met de maatschappelijke overlast die mogelijks gecreëerd wordt door de aanwezigheid van dagwinkels (dagbladhandels) die afwijken van de reguliere openingsuren. Idem aan de problematiek rond nachtwinkels gezien dit type winkels fungeren als verdoken nachtwinkels:

●        De mogelijke parkeerovertredingen tijdens de openingsuren van dagwinkels die open zijn na de reguliere openingsuren;

●        De geluidshinder die veroorzaakt wordt door bezoekers van deze winkels;

●        De mogelijke vervuiling in de onmiddellijke omgeving van deze winkels;

●        De mogelijkheid dat de verkoop en de onmiddellijke consumptie van alcohol kan leiden tot openbare dronkenschap en vandalisme;

●        De verkoop van drank en voedingswaren door deze winkels hen een verdoken horecafunctie geeft;

●        De leefbaarheid in de onmiddellijke omgeving van deze winkels mogelijk aangetast wordt, zowel ’s nachts als overdag;

Zie ook de wettelijke bepalingen terzake;

Rekening houdend dat het als uitbater noodzakelijk is om over een dagwinkelvergunning dient te beschikken, alsook een belasting dient te betalen, om een dagwinkel met afwijkende openingsuren ui te kunnen baten in de gemeente Riemst;

Ter bescherming van de algemene veiligheid, zedelijkheid en openbare orde het noodzakelijk is om aan de gemeente de mogelijkheid te geven bijkomende voorwaarden op te leggen alvorens een dagwinkelvergunning toe te kennen aan de aanvragers van een vergunning tot opening, heropening, overname en houden van een dagwinkel met afwijkende openingsuren;

Adviezen

Deze verordening sluit aan bij het standpunt van het VVSG dat de problematiek van de verdoken nachtwinkels goed kent, dit meermaals aangekaart heeft met de vraag om deze afwijkingsmogelijkheid voor dagbladhandels te schrappen uit de wet op de openingsuren, echter zonder resultaat. Het VVSG adviseert om een gemeentelijk reglement op te maken alsook een belasting te heffen op dit soort verdoken nachtwinkels.

De dienst lokale economie adviseert aan de raad om dit reglement goed te keuren. Via dit reglement structureren we de uitbatingsmogelijkheden van dagbladhandels die wensen te functioneren als verdoken nachtwinkels.

Een dagbladhandel die uitgebaat wordt tussen 5 uur 's morgens en 20 uur 's avonds (en de mogelijkheid tot 21 uur op sommige dagen cfr wetgeving) beschikt dagelijks over 15 uur om uit te baten.

Zaken die ruimer open willen zijn moeten zeker in de mogelijkheid zijn, maar dan wel mits een gemeentelijke vergunning alsook gemeentelijke belasting gezien de extra belasting die de uitbating met zich meebrengt voor de omwonenden.

De dienst adviseert om de openingsuren ruimer te trekken zodat we echt uit het vaarwater van de dagwinkels blijven, die een sluitingsuur tot 21 uur hebben op sommige dagen cfr wetgeving. Hiermee rekeninghoudend volgt dan ook het voorstel om de openingsuren te stellen tussen 05u00 's morgens en 22u00 's avonds.

Argumenten

De dienst lokale economie adviseert aan de raad om dit reglement goed te keuren. Via dit reglement structureren we de uitbatingsmogelijkheden van dagbladhandels die wensen te functioneren als verdoken nachtwinkels.

Rekening houdend met de maatschappelijke overlast die mogelijks gecreëerd wordt door de aanwezigheid van dagwinkels (dagbladhandels) die afwijken van de reguliere openingsuren. Idem aan de problematiek rond nachtwinkels gezien dit type winkels fungeren als verdoken nachtwinkels:

●        De mogelijke parkeerovertredingen tijdens de openingsuren van dagwinkels die open zijn na de reguliere openingsuren;

●        De geluidshinder die veroorzaakt wordt door bezoekers van deze winkels;

●        De mogelijke vervuiling in de onmiddellijke omgeving van deze winkels;

●        De mogelijkheid dat de verkoop en de onmiddellijke consumptie van alcohol kan leiden tot openbare dronkenschap en vandalisme;

●        De verkoop van drank en voedingswaren door deze winkels hen een verdoken horecafunctie geeft;

●        De leefbaarheid in de onmiddellijke omgeving van deze winkels mogelijk aangetast wordt, zowel ’s nachts als overdag;

Een dagbladhandel die uitgebaat wordt tussen 5 uur 's morgens en 20 uur 's avonds (en de mogelijkheid tot 21 uur op sommige dagen cfr wetgeving) beschikt dagelijks over 15 uur om uit te baten.

Zaken die ruimen open willen zijn moeten zeker in de mogelijkheid zijn, maar dan wel mits een gemeentelijke vergunning alsook gemeentelijke belasting gezien de extra belasting die de uitbating met zich meebrengt voor de omwonenden.

De dienst adviseert om de openingsuren ruimer te trekken zodat we echt uit het vaarwater van de dagwinkels blijven, die een sluitingsuur tot 21 uur hebben op sommige dagen cfr wetgeving. Hiermee rekeninghoudend volgt dan ook het voorstel om de openingsuren te stellen tussen 05u00 's morgens en 22u00  's avonds.

BESLUIT: Politieverordening winkels met afwijkende opening

Aanpassing politieverordening exploitatie nachtwinkels ikv GAS

eenparig

Hoofdstuk I. Algemene bepalingen

artikel 1. Doel:

De gemeente Riemst stelt via deze politieverordening de voorwaarden vast waaraan de uitbating van een dagbladhandel met afwijkende openingsuren gevestigd op het grondgebied van de gemeente Riemst dient te voldoen.

artikel 2:

Dit reglement doet géén afbreuk aan alle van kracht zijnde wettelijke bepalingen, politiereglementen of politieverordeningen of gemeenteraadsbesluiten.

Iedereen moet de bevelen van de burgemeester, gegeven krachtens artikel 63 van het Decreet over het lokaal bestuur, naleven.

artikel 3. Begripsomschrijving:

Voor de toepassing van dit reglement wordt verstaan onder:

●        exploitant: de natuurlijke persoon of rechtspersoon voor wiens rekening en risico de dagbladhandel wordt uitgebaat

●        vestigingseenheid: een plaats die men geografisch gezien kan identificeren door een adres en die voor de consument toegankelijk is en waar activiteiten waarop de verordening van toepassing is uitgeoefend worden.

●        dagbladhandel met afwijkende openingsuren: een handelszaak die :

○        ingeschreven is in de kruispuntbank van ondernemingen uitsluitend onder de rubriek “verkoop van algemene voedingswaren en huishoudelijke artikelen”

○        geen andere handelsactiviteit uitoefent dan die hierboven bedoeld

○        een maximale netto-verkoopoppervlakte heeft van 150 m²

○        op een duidelijke en permanente manier de vermelding “dagbladhandel” draagt

○        ruimere openingsuren wenst te hanteren dan deze die vastgelegd zijn via de wet op openingsuren van 10 november 2006

●        vestigingsvergunning: voorafgaande vergunning voor het vestigen van een dagbladhandel verleend door het College van Burgemeester en Schepenen zoals omschreven in artikel 18§1 van de Wet van 10 november 2006 betreffende de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening.

●        Riemstse gewestwegen: een verzameling van alle gewestwegen op het grondgebied van de gemeente Riemst. Met name de N745 (Bilzersteenweg), N79 (Maastrichtersteenweg-Tongersesteenweg), N671 (Visésteenweg), N78 (Burgemeester Marresbaan) en de N619 (Grenadiersweg-Statiestraat)

●        Belasting: een jaarlijkse heffing die door de gemeente Riemst geheven wordt op dagbladhandels die vallen onder deze verordening.

artikel 4. Doelgroep en toepassingsgebied: 

Het openingsuur van dagbladhandels met afwijkende openingsuren wordt bepaald op 5.00 uur en het sluitingsuur op 22.00 uur, en dit voor alle zaken die gevestigd zijn langs de Riemstse gewestwegen.

De burgemeester heeft het recht, bij afzonderlijk besluit, de uren uur voorzien in dit artikel te wijzigen voor de dagen die hij zal bepalen:

a) de toelating zal schriftelijk gegeven worden wanneer deze persoonlijk is

b) de toelating zal op de gebruikelijke wijze bekendgemaakt worden wanneer deze algemeen is.

In dagbladhandels mogen geen dranken geschonken worden.

Laden en lossen van materialen, toestellen, goederen en voorwerpen, alsook het opbouwen en afbreken van materialen en toestellen die geluid kunnen voortbrengen en die bestemd zijn voor de toelevering van handelsactiviteiten, is toegelaten tussen 07.00 uur en 21.00 uur (conform Art 52 van het Gemeenteraadsbesluit houdende vaststelling van een politieverordening in verband met de openbare orde, zeden, rust, veiligheid, reinheid, gezondheid en hinderlijke gedragingen).

Hoofdstuk II.Vestigingsvergunning

artikel 5: 

Alle dagbladhandels met afwijkende openingsuren zijn verplicht om in het bezit te zijn van een vestigingsvergunning voor het uitbaten van een dagbladhandel met afwijkende openingsuren , hierna vergunning genaamd.

Om een vergunning te bekomen dient de uitbater een aanvraag schriftelijk en gemotiveerd in te dienen bij het gemeentebestuur ter attentie van de burgemeester en dit met een daartoe bestemd formulier zoals ter beschikking gesteld door de gemeente.

Dergelijke aanvraag dient bovendien minstens één maand vooraf aan de opening van een nieuwe zaak of heropening of overname van een bestaande zaak ingediend worden. De postdatum geldt als bewijs;

De aanvraag dient vergezeld te worden van alle attesten zoals hierna omschreven.

De burgemeester kan bepalen dat nader te bepalen documenten overhandigd moeten worden.

De vergunning wordt afgeleverd door het college van burgemeester en schepenen.

De vergunning kan enkel worden toegekend na een voorafgaandelijk administratief onderzoek en positieve beoordeling betreffende volgende onderdelen:

●        Kopie identiteitskaart

●        Recent uittreksel uit het strafregister op naam van de uitbater

●        Bewijs van registratie bij het FAVV (indien van toepassing)

●        Bewijs van toelating of erkenning door het FAVV (indien van toepassing)

●        Bewijs van toelating voor de verkoop van alcohol en tabak (indien van toepassing)

●        Oprichtingsakte van de onderneming (uittreksel staatsblad)

●        Kopie van huurovereenkomst pand of eigendomsakte

●        Bewijs van brandverzekering

●        Bewijs van verzekering burgerlijke aansprakelijkheid

●        Bewijs van een positief advies van het bevoegde brandweerkorps: een onderzoek naar de brandveiligheid dat door de brandweer uitgevoerd wordt om na te gaan of de dagbladhandel voldoet aan de ter zake geldende voorschriften;

●        een financieel onderzoek: een onderzoek naar de betaling van alle verschuldigde gemeentelijke facturen en gemeentelijke aanslagbiljetten, van welke aard ook, die betrekking hebben op de instelling en de exploitant;

●        een stedenbouwkundig onderzoek: een onderzoek naar de conformiteit van de instelling met de geldende stedenbouwkundige bepalingen, zowel op gemeentelijk niveau als op Vlaams en federaal niveau. Zo dient onder meer nagegaan te worden of de geldende regelgeving betreffende stedenbouw gerespecteerd wordt, of de exploitant zijn zaak heeft ingeplant overeenkomstig de voorschriften in de stedenbouwkundige verordeningen, de gewestplannen, de plannen van aanleg of de ruimtelijke uitvoeringsplannen;

●        een mobiliteitsonderzoek: een onderzoek waarbij de impact van de dagbladhandel op de mobiliteit alsook parkeerdruk, etc. onderzocht wordt.

●        een moraliteitsonderzoek : een onderzoek inzake de zedelijkheid voor het exploiteren van een drankgelegenheid zoals bepaald in het KB van 3 april 1953 inzake de slijterijen van sterke en gegiste dranken, verricht door de Politie van de woonplaats van de exploitant. Het resultaat van dit onderzoek wordt overgemaakt aan de Politie van de gemeente. Tevens wordt door de Politie nagegaan of de exploitant zich bevindt in één van de situaties zoals beschreven in artikel 6 van dit reglement;

●        een onderzoek naar de hygiëne (uitgevoerd door de gemeentelijke preventieadviseur) en het beschikken over een voedingsmiddelenvergunning (FAVV); (indien van toepassing)

●        desgevallend onderzoek naar de beschikking over een beroepskaart of enige andere vergunning die wettelijk voorgeschreven is.

artikel 6:  

De burgemeester kan de vergunning weigeren:

●        als de openbare orde, de openbare rust en/of de openbare gezondheid gevaar loopt;

●        als de exploitant recent een veroordeling heeft opgelopen wegens een inbreuk op de wet op het racisme of de xenofobie en/of tegen de drugswetgeving en/of een veroordeling heeft opgelopen wegens daden van weerspannigheid ten overstaan van politie of andere overheidsdiensten;

●        indien één of meerdere onderzoeken en criteria vermeld in artikel 4 negatief werden geadviseerd.

artikel 7: 

De vergunning dient steeds op eerste vordering van een bevoegd controlerende ambtenaar ter inzage worden afgegeven.

De vergunning is geldig, te rekenen vanaf de ondertekening door de burgemeester.

De exploitant is verplicht alle wijzigingen in de instelling die een verandering uitmaken ten opzichte van de veiligheid, onmiddellijk te melden aan de burgemeester.

De burgemeester kan beslissen om de duur van de vergunning te beperken en/of bepaalde voorwaarden te koppelen aan de vergunning.

De vergunning wordt afgeleverd aan een exploitant voor een welbepaalde instelling. De vergunning kan dus niet worden overgedragen aan een ander exploitant noch kan zij worden overgedragen naar een andere locatie.

artikel 8: 

De vergunning vervalt van rechtswege, op het moment dat de exploitatie van de dagbladhandel voor een periode van langer dan zes maanden feitelijk is onderbroken of op het moment dat de exploitant (natuurlijk- of rechtspersoon) wijzigt.

artikel 9:

De door het College van Burgemeester en Schepenen verleende vestigingsvergunning is locatiegebonden en geldt enkel voor de desbetreffende dagbladhandel. Indien de uitbater meerdere dagbladhandels met afwijkende openingsuren wil vestigen zal voor elke nieuwe vestiging een schriftelijke aanvraag moeten worden ingediend.

artikel 10:

Indien de uitbating van een dagbladhandel met afwijkende openingsuren wordt stopgezet en daarna een nieuwe dagbladhandel met afwijkende openingsuren op dezelfde locatie wordt gevestigd, dient voor deze nieuwe vestiging een aanvraag tot vestigingsvergunning te worden ingediend. In het geval de uitbating van een dagbladhandel met afwijkende openingsuren wordt stopgezet, is de uitbater verplicht dit te melden aan het College van Burgemeester en Schepenen.

artikel 11:

Het College van Burgemeester en Schepenen zal een beslissing nemen aangaande het al dan niet toekennen van een vestigingsvergunning dit uiterlijk binnen een termijn van 30 dagen te rekenen vanaf het bericht dat de aanvraag ontvankelijk werd verklaard zoals voorzien in artikel 5.

Hoofdstuk III.Belasting

artikel.12:

Jaarlijks wordt er een heffing opgelegd door de gemeente Riemst aan de dagbladhandels die vallen onder deze politieverordening. De heffing bedraagt 1500,00 euro en wordt jaarlijks geïndexeerd.

Hoofdstuk IV.Sanctionering

artikel 13:   

Onderstaande bijzondere regels gelden onverminderd de algemene bepalingen op de politieverordening ivm de Gemeentelijke Administratieve Sancties, goedgekeurd door de gemeenteraad op 10 februari 2020:

• Het is verboden, van 22.00 uur tot 6.00 uur ‘s morgens, in de nabije omgeving van dagbladhandels nachtgerucht of nachtrumoer te veroorzaken, dat hoorbaar is op openbare plaatsen, waardoor de rust van de inwoners kan worden verstoord.

• Het is verboden alcoholhoudende dranken te verbruiken in dagbladhandels. Het is tevens verboden alcoholhoudende dranken te verbruiken op de openbare weg, behoudens in geval van feestelijkheden of andere manifestaties georganiseerd of toegestaan door het college van burgemeester en schepenen.

• Het is verboden om in de nabije omgeving van dagbladhandels voertuigen of hun toebehoren (o.a. koelinstallaties) draaiende te houden terwijl het voertuig stilstaat, tenzij daartoe noodzaak is.

artikel 14:

§1  De exploitatie van een dagbladhandel die leidt tot enige vorm van overlast van aard om de openbare orde te verstoren geeft aanleiding tot een waarschuwing.

§ 2 Elke overtreding op de bepalingen van hoofdstuk 2 of het niet meer voldoen aan de criteria vermeld in artikel 4 van dit politiereglement geeft aanleiding tot een waarschuwing op voorwaarde dat de exploitant zich in regel stelt binnen de 48u.

§ 3 De burgemeester of zijn afgevaardigden en de lokale politiediensten zijn gelast met het toezicht en de controle op de uitvoering van de bepalingen in dit reglement.

§ 4 De burgemeester kan indien hij dat wenst de uitbater en/of vennoot onderwerpen aan een moraliteitsonderzoek.

§ 5 De burgemeester kan, na het geven van een tweede (schriftelijke) waarschuwing, de (tijdelijke) sluiting bevelen.

§ 6 Voor zover wetten, besluiten, decreten, algemene en provinciale reglementen en verordeningen geen andere straffen voorzien, kunnen inbreuken op dit reglement worden gesanctioneerd overeenkomstig het gemeenteraadsbesluit houdende bepaling van de gemeentelijke administratieve sancties van 10 februari 2020, en haar eventuele latere wijzigingen.

Hoofdstuk V. Inwerkingtreding

artikel 15:

Dit politiereglement treedt in werking op 10 september 2024.

artikel 16:

Dit politiereglement zal bekendgemaakt worden overeenkomstig artikel 285 t.e.m. 287 van het decreet over het lokaal bestuur.

artikel 17:

Overeenkomstig de bepalingen van artikel 119 van de nieuwe gemeentewet zal een eensluidend afschrift van dit reglement worden overgemaakt aan de gouverneur voor kennisgeving aan de bestendige deputatie en conform artikel 40 van het decreet over het lokaal bestuur aan de griffie van de rechtbank van eerste aanleg en aan de griffie van de politierechtbank.