Voorgeschiedenis:
De Winkel op Wielen is een pilootproject van Depot Margo i.s.m. de stad Bilzen, de gemeente Nieuwerkerken en de gemeente Riemst en wordt gesubsidieerd door Leader Haspengouw.
Met deze mobiele pop-up winkel wil men nog meer kwetsbare mensen bereiken met een aanbod van voeding, onderhouds- en verzorgingsproducten met een voelbaar lagere kostprijs dan op de reguliere markt. Bovendien wil men inzetten op het waarderen en het versterken van deze mensen zodat hun gevoel van eigenwaarde groeit, hun vaardigheden om hun levensomstandigheden te kunnen verbeteren toenemen en zij maximaal gebruik kunnen maken van de middelen en diensten waar zij recht op hebben.
Feiten en context:
Dit project kadert in volgende beleidsdoelstellingen en acties:
• BD 000019: Doordat we een goed uitgebouwde land- en tuinbouwsector hebben, is het stimuleren van een korte keten van gezonde voeding een aandachtspunt
◦ AP000040: We promoten en sensibiliseren rond "ecologische tuinieren", "de korte keten" en "gezonde voeding". Als gemeente willen we een voorbeeldfunctie opnemen.
▪ AC000150: Het Sociaal Huis baat i.s.m. vrijwilliger de voedselbank uit voor de meest kwetsbare inwoners en probeert zo "gezonde voeding" te promoten en te faciliteren.
• BD000029: Het gemeentebestuur wil op het vlak van sociaal beleid een voortrekkersrol opnemen en neemt de regie in het ontwikkelen van een gedragen, integraal en inclusief sociaal beleid
◦ AP000061: We objectiveren de behoeften, noden en de sociale kenmerken van onze burgers
▪ AC000269: We ontwikkelen complementaire sociale hulp- en dienstverlening waar nodig.
◦ AP000286: We maken maximaal gebruik van intergemeentelijke samenwerkingsverbanden om het sociaal beleid verder te ontwikkelen en de sociale hulp- en dienstverlening te verbeteren
▪ AC001111: We continueren de huidige samenwerkingsovereenkomsten tussen de gemeenten in Zuid-Limburg en nemen hierin een actieve rol in het belang van onze sociale noden
▪ AC001112: We onderzoeken nieuwe opportuniteiten inzake intergemeentelijke samenwerkingen en gaan er desgewenst op in
◦ AP000288: Het Sociaal Huis zal meer en meer outreachtend werken en het accent leggen op een actieve opsporings- en begeleiding van sociale problematieken (collectief en/of individueel). Door een proactieve en regienemende rol willen wij alle Riemstenaren maximaal ondersteunen in hun ontplooiingskansen en zelfredzame (welvaart/welzijns)ontwikkeling
▪ AC001121: Het Sociaal Huis onderzoekt de mogelijkheid om een informatie- en adviespunt te organiseren in de verschillende dorpsgemeenschappen en werkt een pilootproject uit.
• BD000113: We bestrijden armoede door te streven naar een menswaardig inkomen voor iedereen zodat elkeen maximaal kansen krijgt en neemt
◦ AP000300: We ondernemen flankerende acties om ervoor te zorgen dat elk gezin in staat is om de eindje aan elkaar te knopen en begeleiden bij problemen zodat iedereen een menswaardig bestaan kan leiden.
▪ AC001157: Het Sociaal Huis ondersteunt via maatschappelijke dienstverlening (financiële, materiële, informatieve administratieve, … hulpverlening)
Juridische grond:
Organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn.
Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017.
Advies:
Het reglement dat voorgelegd wordt ter goedkeuring kadert in een intergemeentelijke samenwerkingsverband waarbij gestreefd wordt naar zoveel mogelijke uniformiteit tussen de gemeenten om de praktische uitvoering (door sociale tewerkstellingen) in deze pilootfase zo eenvoudig mogelijk te houden en rekening houdend met de lokale context.
Wij vragen het Vast Bureau de goedkeuring van dit reglement.
BESLUIT:
artikel 1:
Het vast bureau keurt het reglement "Winkel op Wielen" goed.
artikel 2: Experiment ‘Winkel op Wielen’
De mobiele sociale kruidenier van vzw Depot Margo is een pop-up winkel die gedurende een dagdeel opgesteld wordt in een bestaand gebouw.
De winkeluitrusting komt ter plaatse met een camionnette met laadklep en is uitgerust met wieltjes, zodat alle materiaal efficiënt getransporteerd en opgesteld kan worden.
Lokale besturen kunnen de mobiele sociale kruidenier ‘inhuren’ om deze gedurende een dagdeel in te zetten in de gemeente. In een bestaande ruimte van bv. het sociaal huis, dienstencentrum of buurthuis, zal een pop-up winkeltje ingericht worden, waar financieel kwetsbare inwoners hun inkopen kunnen doen en waar ruimte in voor onthaal en inspraak. De winkel wordt uitgebaat door doelgroepmedewerkers van Depot Margo (LDE via Bewel of art. 60 via gemeenten).
De mobiele sociale kruidenier ‘Winkel op Wielen’ heeft een aanbod van voeding, onderhouds- en verzorgingsproducten met een voelbaar lagere kostprijs dan op de reguliere markt.
Bovendien gaan wij empowerend met de doelgroep aan de slag. We zetten in op het waarderen en het versterken van deze mensen zodat hun gevoel van eigenwaarde groeit, hun vaardigheden om hun levensomstandigheden te kunnen verbeteren toenemen en zij maximaal gebruik kunnen maken van de middelen en diensten waar zij recht op hebben.
De experimentfase van de Winkel op Wielen loopt van 01/01/2021 tot 30/06/2023 en wordt financieel ondersteund door Leader Haspengouw. In deze periode wordt gezocht naar de beste manier van aanpak en wordt de werking regelmatig geëvalueerd om tijdig te kunnen bijsturen. Eveneens wordt in de experimentperiode nagegaan of het concept praktisch en financieel haalbaar is. Na de eindevaluatie wordt beslist of de Winkel op Wielen een vast, betalend aanbod kan worden van Depot Margo, dat aangeboden kan worden aan alle Limburgse gemeenten.
artikel 3: Doelgroep
Inwoners van de partnergemeenten die financieel kwetsbaar zijn, vormen de doelgroep van de mobiele sociale kruidenier.
Het OCMW van Riemst bepaalde 2 doelgroepcategorieën:
• Categorie 1: prioritaire doelgroep
◦ mensen die leefloongerechtigd zijn
◦ mensen die aanvullende steun genieten vanuit het OCMW
◦ mensen in budgetbegeleiding of budgetbeheer bij het OCMW
• Categorie 2: budgetdoelgroep
◦ mensen met recht op de verhoogde tegemoetkoming van de mutualiteiten
◦ mensen in collectieve schuldenregeling
◦ mensen in budgetbegeleiding bij het CAW
◦ mensen in een (tijdelijke) situatie van financiële moeilijkheden die na een sociaal en financieel onderzoek door het OCMW en op basis van een beslissing van het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst toegang krijgen tot de Winkel op Wielen
artikel 4: Doorverwijzing
Een toegangspas tot de Winkel op Wielen moet aangevraagd worden bij het OCMW van Riemst.
Sociale partners zoals de plaatselijke Vincentiusvereniging, armoedeverenigingen en buurtwerkingen, Kind en Gezin, de mutualiteiten, artsen, scholen, CLB’s, thuisbegeleidingsdiensten,… kunnen financieel kwetsbare mensen doorverwijzen naar het OCMW, dat nagaat of de betreffende personen in een situatie verkeren die recht geeft op toegang tot de mobiele sociale kruidenier.
artikel 5: Winkelproducten en prijzen
De Winkel op Wielen heeft de volgende types producten in het aanbod:
• Onderhouds- en verzorgingsproducten, waarvan verschillende producten van Goods to Give
• Droge voeding
• Verse voeding: groenten en fruit uit interventie en aangekocht door Depot Margo
Voor de goederen van vzw Goods to Give wordt voor de klanten de maximumprijs gehanteerd, die door Goods to Give bepaald wordt als handlingkost (zo’n 15% van de winkelwaarde).
Voor de producten die we via andere leveranciers aankopen, vragen we een de kostprijs en een handlingskost van ongeveer 15%.
Verse groeten en fruit worden gratis aangeboden, op voorwaarde dat het OCMW lid is van Depot Margo. We vragen enkel een kleine vergoeding voor de verpakking.
artikel 6: Winkelbudget
Voor ieder gezin wordt een maximum te spenderen budget per maand bepaald:
• Een éénpersoonsgezin krijgt een maximum te besteden budget van 50 euro.
• Per bijkomend persoon komt er 25 euro bij. (1 persoonsgezin: 50 euro, tweepersoongezin: 75 euro, driepersoonsgezin: 100 euro enz.)
Het kassasysteem geeft aan wanneer het maximumbudget overschreden is. In dat geval kan de betreffende klant gedurende de lopende maand geen aankopen meer doen in de Winkel op Wielen. Deze maatregel wordt toegepast om voor iedere klant voldoende winkelwaren te kunnen voorzien.
Het winkelbudget wordt verspreid over een periode van 1 maand. Als het budget op is voor het einde van de maand kan er pas de volgende maand terug gewinkeld worden.
Is het budget nog niet opgebruikt voor het einde van de maand dan verliest de klant het resterende budget.
De klant kan dus zelf kiezen hoeveel hij/zij van hun bedrag wenst uit te geven per winkelbezoek en wat de klant ermee koopt.
Betalen kan via cash of via bancontact.
artikel 7: Kredietbedrag/waardebonnen
Het OCMW kan een kredietbedrag op de winkelpas voorzien (bv. 5 euro per maand). Op deze manier kan het OCMW extra steun bieden aan de meest kwetsbare inwoners.
Enkel het gespendeerde bedrag wordt achteraf aangerekend.
Het budget kan niet overgedragen worden naar de volgende maand.
Het OCMW kan ook waardebonnen toekennen.
Deze worden door Depot Margo aangemaakt en kunnen bij betaling door de klanten afgegeven worden. Dit kan handig zijn wanneer bv. een serviceclub een schenking wil doen.
Het OCMW bepaalt of een waardebon/kredietbedrag wordt toegekend aan alle klanten, aan een bepaalde categorie van klanten, of aan specifieke klanten op basis van hun individuele situatie.
artikel 8: Winkelpas
Na goedkeuring door het OCMW ontvangt iedere aanvrager een winkelpas.
Ieder rechthebbend gezin krijgt 1 winkelpas. Het is een persoonlijke pas op naam en alleen de betreffende gezinsleden mogen hiermee winkelen.
Bij ieder winkelbezoek wordt de winkelpas gevraagd en ingescand aan de kassa.
Het OCMW dient de klantgegevens minstens 2 weken op voorhand door te geven aan Depot Margo zodat de winkelpas tijdig klaargemaakt kan worden.
De winkelpas is voor een vooraf bepaalde periode geldig.
De periode kan verschillen tussen types klanten (bv langere periode voor de prioritaire doelgroep dan voor de budgetdoelgroep).
Met de partnergemeenten van deze experimentperiode van 18 maanden werd echter afgesproken dat ieder rechthebbende tijdens de gehele experimentperiode kan winkelen in de mobiele sociale kruidenier. Indien het OCMW bepaalt dat een gezin niet meer mag winkelen in de Winkel op Wielen, geeft het OCMW dit door aan Depot Margo en wordt de klantenkaart gedeactiveerd.
Bij verlies van de winkelpas wordt 1 euro gevraagd voor een nieuwe winkelpas.
Een winkelpas kan (tijdelijk) geblokkeerd of vernietigd worden wanneer er sprake is van misbruik, diefstal en overlast. De toegang tot de winkel kan om deze redeneren ook worden ontzegt.
Winkelpas van het winkelpunt:
Voor ieder winkelpunt wordt minstens 1 algemene winkelpas voorzien, met een maximumbudget van 30 euro. Deze kan gebruikt worden in de volgende gevallen:
• de klant verliest zijn/haar persoonlijke winkelkaart, in afwachting van nieuwe winkelkaart;
• de klant is de winkelkaart vergeten en er is niemand aanwezig die de klantcode kan opzoeken;
• de klant heeft nog geen persoonlijke winkelkaart (gegevens nog niet doorgegeven of winkelkaart nog niet klaar). Dit is enkel mogelijk als de klant kan aantonen dat hij/zij tot de doelgroep behoort, bv. met een gele klever die eindigt op ‘1’ of een attest van het OCMW voor te leggen.
Op deze manier hebben alle klanten steeds de mogelijkheid om aankopen te doen, maar is er een budgettair voordeel om de eigen winkelkaart te gebruiken.
artikel 9: Sociaal luik
Het OCMW engageert zich om tijdens ieder winkelmoment te voorzien in een sociaal luik, in nauwe samenwerking en samenspraak met Depot Margo.
Het sociaal luik omvat een warm onthaal, doorverwijzing, informatieverstrekking, workshops , … Tevens kan via dit onthaal de doelgroep bevraagd worden over het winkelaanbod, over gewenste activiteiten/workshops. Zo wordt maximaal ingezet op participatie en versterking van de doelgroep.
artikel 10: Gegevensverzameling en -beheer
Om de winkelpassen te kunnen aanmaken en de maximumbudgetten te kunnen vastleggen, heeft Depot Margo een aantal persoonlijke gegevens van de gezinnen nodig. Depot Margo verbindt zich ertoe om deze gegevens enkel en alleen hiervoor te gebruiken. Deze gegevens zullen op een veilige manier en volgens de GDPR-regelgeving opgeslagen worden en gewist worden wanneer ze niet meer nodig zijn.
De gegevens die per gezin opgevraagd zullen worden zijn:
• naam gezinshoofd;
• rijksregisternummer gezinshoofd;
• adres;
• GSM-nummer;
• Emailadres;
• klantcategorie;
• geboortedata gezinsleden.
Het kassasysteem laat toe om de doelgroep in categorieën te verdelen. Dit is zowel voor het OCMW als voor Depot Margo handig om achteraf cijfers te kunnen trekken en om extra in te zetten op promotie bij categorieën van personen die moeilijk bereikt worden.
Doorgeven van klantgegevens door het OCMW aan Depot Margo:
De persoonsgegevens van klanten worden aan Depot Margo uitsluitend doorgegeven door medewerkers van het OCMW.
Opzoeken van klantgegevens tijdens verkoopmomenten:
Het OCMW voorziet tijdens ieder verkoopmoment een beroepskracht of vrijwilliger die:
• gegevens verzamelt van nieuwe klanten;
• klantcodes opzoekt van klanten die hun lidkaart niet bij hebben (verloren/vergeten).
Overeenkomsten gegevensuitwisseling:
Depot Margo en het OCMW ondertekenen een overeenkomst over gegevensuitwisseling.
Ook de klanten ondertekenen een document waarmee zij toestemming geven tot gegevensuitwisseling tussen het OCMW en Depot Margo.
artikel 11: Vrijwilligers
Aan het OCMW wordt gevraagd om enkele lokale vrijwilligers te voorzien ter ondersteuning van de mobiele sociale kruidenier. Zij kunnen zowel voor het winkel- als voor het sociale luik ingezet worden.
Deze vrijwilligers hebben een vrijwilligersovereenkomst via de gemeente en zijn ook via de gemeente verzekerd.
artikel 12:
Dit reglement is van toepassing voor de ganse duur van het pilootproject en eindigt op 30/06/2023.
artikel 13:
Dit besluit wordt bekend gemaakt conform de bepalingen van het DLB.