Vergadering gr van 13/09/2021.
Algemeen Directeur
TOESTEMMINGSAANVRAAG GEMEENTERAAD RIEMST INZAKE HET ZICHTBAAR GEBRUIK VAN BODYCAMS DOOR DE POLITIE
Toestemmingsaanvraag van de korpschef voor de plaatsing en het gebruik van bodycams op het grondgebied van de politiezone Bilzen-Hoeselt-Riemst
Aanleiding
De wet op het politieambt regelt het gebruik van alle types van camera's die de politie inzet voor haar bestuurlijke en gerechtelijke politieopdrachten. Zoals het gebruik van al dan niet tijdelijk vaste camera's geplaatst op openbaar domein. En het gebruik van mobiele camera's zoals bodycams, camera's gemonteerd in of op politievoertuigen en op politiedrones. En tenslotte het gebruik van al dan niet intelligente camera's zoals camera's die geluiden en bewegingen detecteren en ANPR-camera's.
De politiezone Bilzen-Hoeselt-Riemst wenst haar operationeel personeel uit te rusten met bodycams. Op basis van de wet op het politieambt dient de korpschef van de politiezone een aanvraag te doen aan de gemeenteraden van de politiezone om bodycams, hetgeen mobiele camera's zijn, te mogen gebruiken in niet-besloten plaatsen, desgevallend beperkt tot de duur van een interventie voor de plaatsen waarvan de politiediensten niet de beheerder zijn. (Artikel 25/4, §1,1° en artikel 25/3, §1, 2°, a) WPA).
In deze toestemmingsaanvraag van de korpschef dient het type camera, de doeleinden, de gebruiksmodaliteiten, de plaats en een impact- en risicoanalyse op het vlak van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en op operationeel niveau te worden beschreven.
Rechtsgrond
Europees Verdrag ter bescherming van de Rechten van de Mens en fundamentele vrijheden.
Verordening (EU) nr. 2016/679, 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (AVG).
Richtlijn (EU) nr. 2016/680, 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens door bevoegde autoriteiten met het oog op de voorkoming, het onderzoek, de opsporing en de vervolging van strafbare feiten of de tenuitvoerlegging van straffen, en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Kaderbesluit 2008/977/JBZ van de Raad (RGS).
Strafwetboek, in het bijzonder artikel 314bis en 259bis.
Wet op het politieambt van 5 augustus 1992. (WPA)
Wet van 21 maart 2018 tot wijziging van de wet op het politieambt om het gebruik van camera's door de politiediensten te regelen, en tot wijziging van de wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's, van de wet van 30 november 1998 houdende regeling van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en van de wet van 2 oktober 2017 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid.
Wet van 30 juli 2018 betreffende de bescherming van natuurlijke personen met betrekking tot de verwerking van persoonsgegevens (bestaande wetten, koninklijke besluiten en andere reglementering die verwijzen naar de Wet van 8 december 1992 worden geacht te verwijzen naar de nieuwe wet).
Decreet Lokaal Bestuur.
Het gebruik van bodvcams voor het uitvoeren van opdrachten van bestuurlijke en gerechtelijke politie
De politiezone Bilzen-Hoeselt-Riemst wenst over te gaan tot het gebruik van bodycams (mobiele camera's). De bodycam wordt gedragen door een operationeel politiepersoneelslid tijdens zijn dienst en registreert beelden en geluiden. Het personeelslid neemt deel aan de gesprekken die hij registreert met de bodycam.
Bij de uitvoering van hun politionele opdrachten worden deze camera's als mobiele zichtbare camera's beschouwd, gedragen door leden van het operationeel kader van de politiediensten, die als dusdanig identificeerbaar zijn en over het gebruik van de bodycam een mondelinge waarschuwing geven (art. 25/2 §2, 2° b) WPA).
In het kader van haar opdrachten zal de politiezone Bilzen-Hoeselt-Riemst deze camera's op zichtbare wijze gebruiken onder de volgende voorwaarden van art. 25/3 WPA :
• In niet-besloten plaatsen en de besloten plaatsen waarvan zij de beheerder is (hiervoor wordt geen toestemming gevraagd);
• In voor het publiek toegankelijke besloten plaatsen, waarvan zij niet de beheerder is:
◦ Mobiele camera's, die in voorkomend geval intelligent zijn, tijdens de duur van een interventie;
• In niet voor het publiek toegankelijke besloten plaatsen, waarvan zij niet de beheerders is:
◦ Mobiele camera's, die in voorkomend geval intelligent zijn, tijdens de duur van een interventie.
Dit voor de duur van de interventie - van bij de aanvang tot aan het beëindigen ervan - en in de gevallen zich calamiteiten en onregelmatigheden voordoen in functie van het borgen van de algemene veiligheid van de betrokken politieambtenaren.
Het beschikbare beeldmateriaal en elk ander gegeven dat verzameld wordt door middel van bodycams, kan worden aangewend:
• bij de identificatie van verdachten en/of het bepalen van hun aandeel bij de feiten;
• als bewijswaarde voor de vastgestelde feiten;
• voor didactische en pedagogische doeleinden in het kader van de opleiding van de leden van de politiezone (na anonimisering);
• bij het voorkomen en registeren van verstoringen van de openbare orde;
• voor de registratie van interacties politie — burger;
• als objectieve weergave van het politieoptreden en het burgergedrag;
• ter bescherming van politieambtenaren en de terugdringing van geweld tegen de politie;
• als hulpmiddel voor een gerichte en efficiënte inzet van politiepersoneel;
• ter observatie van publieksstromen;
• voor verkeersinformatie- en beeldvorming;
• als strafrechtelijke bewijsvoering;
• bij het voorkomen en/of vaststellen van criminaliteit en overlast.
Het aanwenden van een bodycam in de politiezone Bilzen-Hoeselt-Riemst is enkel toegelaten voor zover voldaan is aan de principes van finaliteit, proportionaliteit, transparantie en voor het nastreven van volgende doeleinden:
De politiezone Bilzen-Hoeselt-Riemst wil deze camera's, de beelden en de geluidsopnames enkel gebruiken in uitvoering van de opdrachten van bestuurlijke en gerechtelijke politie, zoals bepaald in de wet op het politieambt en mits de beperkingen die de wet op het politieambt oplegt. In het bijzonder om :
• misdrijven te voorkomen, vast te stellen of op te sporen;
• overlast te voorkomen, vast te stellen of op te sporen;
• de orde te handhaven.
Voor opdrachten van gerechtelijke politie, gedefinieerd in art. 15 WPA, geldt geen beperking voor het gebruik van de data, gegenereerd door deze camera's.
Het zichtbare gebruik van camera's voor het inwinnen van informatie van bestuurlijke politie gedefinieerd in art. 14 WPA, is uitsluitend toegelaten in de volgende gevallen voor de persoonsgegevens die voor doeleinden van bestuurlijke politie verwerkt worden in de gegevensbanken ANG en basisgegevensbanken (art. 44/5, §1, 2° - 6° WPA):
• de gegevens met betrekking tot de personen die betrokken zijn bij fenomenen van bestuurlijke politie waaronder verstaan wordt het geheel van problemen die de openbare orde verstoren en die gepaste maatregelen van bestuurlijke politie vereisen omdat zij van dezelfde aard en terugkerend zijn, door dezelfde personen gepleegd worden of gericht zijn op dezelfde categorieën van slachtoffers of plaatsen;
• de gegevens met betrekking tot de leden van een nationale of internationale groepering die de openbare orde zou kunnen verstoren (art. 14 Wet op Politieambt);
• de gegevens met betrekking tot de personen die schade kunnen toebrengen aan te beschermen personen of roerende en onroerende goederen en de gegevens met betrekking tot de personen die er het doelwit van kunnen uitmaken;
• de gegevens met betrekking tot de in de artikelen 18 (geesteszieken), 19 (geïnterneerden) en 20 (veroordeelden) (Wet op politieambt) bedoelde personen;
• de gegevens met betrekking tot de personen die geregistreerd zijn inzake gerechtelijke politie voor een strafbaar feit dat gepleegd werd in het kader van de openbare ordehandhaving.
Deze vernoemde gegevens omvatten eveneens de gegevens die verwerkt worden in het kader van de internationale politionele samenwerking in strafzaken.
Het beeldmateriaal en elk ander gegeven dat verzameld wordt door middel van bodycams, wordt niet aangewend voor permanente controles op de personeelsleden.
De bodycams schenden niet de privacy van de inwoners en bezoekers in het cameragebied, doordat het mobiele camera's zijn, gedragen door een operationeel politiepersoneelslid die de gefilmde persoon te kennen geeft dat hij wordt gefilmd door de bodycam (art. 25/2 §2, 2° b) WPA).
Camera's mogen noch beelden opleveren die de intimiteit van een persoon schenden, noch gericht zijn op het inwinnen van informatie over de raciale of etnische oorsprong van een persoon, zijn religieuze of levensbeschouwelijke overtuigingen, zijn politieke opvattingen, zijn vakbondslidmaatschap, zijn gezondheidstoestand, zijn seksleven of zijn seksuele geaardheid (art. 25/3, §3 Wet op Politieambt).
De verwerking van de beelden en/of geluidsopnames van de camera's omvat, naast bovenstaande generieke opdrachten van gerechtelijke en bestuurlijke politie, concreet volgende lokale doelstellingen: registratie van de vaststellingen van een eerstelijnspolitieploeg naar aanleiding van een oproep of ambtshalve tussenkomst. En handhaving en herstel van de openbare orde in het kader van het genegotieerd beheer van de publieke ruimte.
Het exploiteren van het beschikbare beeldmateriaal en elk ander gegeven dat verzameld wordt door middel van bovenvermelde camera's is enkel mogelijk via een interface. De politieambtenaren zullen de beschikbare informatie enkel aanwenden voor het realiseren van de doelen, hierboven vermeld en conform de opgestelde policy.
De opslag van de beelden, geluidsopnames en bijhorende persoonsgegevens zal gebeuren op volgende wijze:
Het beschikbare beeldmateriaal en elk ander gegeven wordt op een beveiligde server opgeslagen.
Het gebruik en de raadpleging van het beeldmateriaal en elk ander gegeven dat verzameld wordt door deze camera's zal geen inmenging in de persoonlijke levenssfeer tot gevolg hebben.
De toegang tot het beeldmateriaal en elk ander gegeven dat verzameld wordt door deze camera's dient operationeel gemotiveerd te zijn en een bestuurlijke of gerechtelijke finaliteit te hebben. Ze is afhankelijk van de politieopdracht die de toegang ertoe vereist. Ze is nominatief bepaald. De toegang tot het beschikbare beeldmateriaal en elk ander gegeven dat verzameld wordt door middel van deze camera's, wordt beperkt tot de hiertoe gerechtigde personeelsleden. En ze wordt maximaal beveiligd met de bestaande technologieën.
Wanneer het gaat om de toegang ervan voor een finaliteit inzake bestuurlijke politie, moet dit gebeuren binnen de 30 dagen te rekenen vanaf de registratie.
Wanneer het gaat om de consultatie ervan voor een finaliteit inzake gerechtelijke politie, komt de toegangstermijn overeen met de bewaringstermijn, namelijk maximum twaalf maanden. Na een maand kan de consultatie ervan slechts gebeuren na een beslissing van de procureur des Konings en enkel indien de strafbare feiten een correctionele hoofdgevangenisstraf van een jaar of een zwaardere straf tot gevolg kunnen hebben.
Een register met alle gebruiken van camera's wordt bijgehouden bij de betrokken politiedienst en op een digitale wijze bewaard.
Wanneer andere personen dan leden van de politiediensten, binnen de contouren van de wettelijke bepalingen, in real time toegang bekomen tot het beeldmateriaal en elk ander gegeven dat verzameld wordt door deze camera's, dan zal het in real time bekijken van de beelden steeds onder toezicht van een operationeel politiepersoneelslid gebeuren. Indien het bekijken van de beelden wordt gedaan door CALog-personeel of agenten van politie kunnen zij dit enkel doen na het volgen van een opleiding van 8 uur.
De gebruiksmodaliteiten van de bodycams inclusief een toelichting van het wettelijk kader werden volledig uitgeschreven in het 'Inzetkader bodycams' dat door de politiepersoneelsleden dient te worden gerespecteerd.
Toestemmingsaanvraag
Een politiedienst kan camera's plaatsen en gebruiken of op zichtbare wijze gebruik maken van camera's, op het grondgebied dat onder zijn bevoegdheid valt, na voorafgaande principiële toestemming van de gemeenteraad, op aanvraag ingediend door de korpschef.
De korpschef van de politiezone Bilzen-Hoeselt-Riemst vraagt de principiële toestemming van de gemeenteraad voor het mogen gebruiken van bodycams door de politie op haar grondgebied.
De beslissing tot toestemming wordt ter kennis gebracht van de procureur des Konings.
BESLUIT:
eenparig
Aangenomen